Có lẽ ít ai biết thời kỳ kinh tế suy thoái tệ hại lại là khi một loạt thương hiệu lớn như Procter & Gamble, IBM, General Motors ra đời và phát triển.

Procter & Gamble (P&G)

Lĩnh vực: Hàng tiêu dùng

Thời gian sáng lập: Cuộc suy thoái năm 1837

P&G là viết tắt của Procter & Gamble. Đây là một tập đoàn đa quốc gia chuyên về lĩnh vực hàng tiêu có trụ sở chính tại trung tâm Cincinati – Bang Ohio – Hoa Kỳ. P&G là nhà sản xuất những sản phẩm hàng tiêu dùng hàng đầu thế giới với số lượng rất đa dạng và doanh số cực kỳ ấn tượng. Do đó, hãng này là “ông lớn” của ngành hàng FMCG trên thế giới đồng thời tập đoàn nổi tiếng về những sáng kiến kinh doanh, quản trị thương hiệu và quảng cáo sản phẩm.Người thợ sản xuất nến William Procter và người thợ sản xuất xà phòng James Gambles đã cùng lập nên một cơ sở kinh doanh hàng gia dụng nhỏ tại Cincinnati thuộc Ohio, Mỹ.

Đây là một khoảng thời gian đầy thách thức với hai anh em này: kinh tế Mỹ đã khủng hoảng được 6 năm. Dòng người nhập cư sang phía Tây ngày một nhiều, giá đất tăng, lạm phát theo đó cũng tăng theo.

Chưa bao giờ từ khi nước Mỹ được khai sinh, người ta lo lắng về triển vọng kinh tế đến như thế. Thế nhưng P&G tồn tại và sau đó giành được hợp đồng cung cấp hàng hoá thiết yếu cho quân đội trong thời kỳ Nội chiến.

20 năm hoạt động tại Việt Nam, đối với P&G chỉ mới là sự khởi đầu, tuy nhiên công ty đã đạt được những thành quả rất đáng ghi nhận. P&G đã không ngừng nỗ lực phát triển hoạt động kinh doanh tại Việt Nam. Tính đến nay, công ty đã đầu tư xây dựng 3 nhà máy lớn, đầu tiên là nhà máy Bình Dương vào năm 1995, sau đó là nhà máy Bến Cát vào năm 2010 và mới vừa đây là nhà máy Gillette tại Bình Dương với tổng trị giá đầu tư của 3 nhà máy này lên đến 360 triệu USD.

Sau 20 năm, mức đầu tư của P&G vào Việt Nam tăng gấp 3 lần, sản lượng tăng gấp 40 lần, quy mô hoạt động kinh doanh tăng gấp 12 lần. Tốc độ tăng trưởng trung bình đạt 2 con số trong suốt 15 năm qua. Sau 20 năm hoạt động, P&G Việt Nam đã trở thành một trong những công ty hàng tiêu dùng nhanh hàng đầu tại Việt Nam với 14 nhãn hàng tiêu dùng uy tín thế giới như Tide, Downy, Ariel, Pampers… Cùng với sự tăng trưởng vượt bậc, các sản phẩm P&G ngày càng vươn xa và được tin dùng bởi hơn 19 triệu hộ gia đình trên cả nước. Mạng lưới phân phối của P&G cũng không ngừng mở rộng bao trùm trên toàn quốc nhờ vào sự hợp tác chiến lược với các khách hàng và nhà phân phối.

Tên công ty: IBM

IBM, viết tắt của International Business Machines, là một tập đoàn công nghệ máy tính đa quốc gia có trụ sở tại Armonk, New York, Mỹ. IBM được thành lập năm 1911 tại Thành phố New York, lúc đầu có tên là Computing Tabulating Recording và đổi thành International Business Machines vào năm 1924.

Khởi đầu công ty IBM là một công ty sản xuất máy lập bảng gần Herman Hollerith, trong Broome county, New York. Ngày 16 tháng 6 năm 1911, IBM hợp nhất thành Computing Tabulating Recording Corporation (CTR) và được đăng ký vào sở giao dịch chứng khoán New York vào năm 1916. IBM sử dụng tên hiện thời vào năm 1924 khi trở thành một trong 500 công ty trong bảng xếp hạng Fortune 500. Trong thế chiến 2, công ty này cũng đã sản xuất khoảng 346.500 khẩu M1 Carbine trước khi hoàn toàn hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin.

Tháng 5 năm 2007, IBM đã công khai kế hoạch “big green”, một phương án dự phòng cho kế hoạch 1 tỉ mỗi năm cho mỗi doanh nghiệp để tăng hiệu suất năng lượng. Người ta hy vọng những sản phẩm mới của IBM và những công tác dịch vụ mới sẽ giảm bớt những tiêu thụ năng lượng trung tâm dữ liệu cùng cơ sở hạ tầng công nghệ và sự biến đổi công nghệ hệ thống các máy khách vào trung tâm dữ liệu “xanh”, với năng lượng tiết kiệm xấp xỉ 42% so với một trung tâm dữ liệu trung bình. Kế họạch “big green” phác ra 5 bước cho những máy khách để cải thiện công suất năng lượng. Sáng kiến bao gồm một “green team” toàn cầu cho hơn 850 kiến trúc sư công suất năng lượng từ IBM. IBM đang xây dựng một trung tâm dữ liệu xanh trị giá 86 triệu đô la như một phần của dự án tại Boulder và sẽ củng cố gần 4000 máy chủ từ 6 vị trí toàn cầu lên 30 máy mainframe đang chạy hệ điều hành Linux.

Vị thế ngày nay: Trên thực tế là trong gian khó, người ta dường như trưởng thành hơn. Thành công của IBM những năm 1960 khiến Bộ tư pháp Mỹ đưa ra quyết định áp dụng chống độc quyền vào thập niên 1960. IBM gặp nhiều khó khăn và sau đó cơ cấu lại hoạt động. Sau này, dưới sự lãnh đạo của Lou Gerstner, IBM thay đổi mô hình kinh doanh, chuyển trọng tâm từ sản phẩm sang dịch vụ.

Ngày nay, khi người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, IBM vẫn có doanh thu tốt. Năm 2008, doanh thu của công ty là 103,6 tỷ USD. Tuy nhiên cho đến gần đây, IBM vẫn phải sa thải nhân viên do doanh số sụt giảm.

Tên công ty: General Electric

Ngành kinh doanh: năng lượng và nhiều sản phẩm khác

Ngày sáng lập: 15 tháng 4, 1892

Khủng hoảng 1873 là thời kỳ khởi đầu. Công ty đầu tư Jay Cooke sụp đổ, Sở giao dịch chứng khoán New York phải đóng cửa hoạt động vài ngày. Khủng hoảng tài chính kéo dài 6 năm.

Đây liệu có phải là một thời kỳ tốt để mở một phòng thí nghiệm hay không? Đây có lẽ là những gì Thomas Edison nghĩ khi ông mở ra một nhà máy tại Menlo Park năm 1876. Tại đây, ông sáng chế ra bóng đèn đầu tiên năm 1879, cùng năm khủng hoảng này nổ ra.

Dù tình hình kinh tế khó khăn cho đến năm 1896, Edison vẫn có đủ khả năng thành lập công ty Edison General Electric. Năm 1896, công ty bắt đầu được chọn để tính chỉ số Dow Jones. Ngày nay, đây là công ty duy nhất còn lại từ thời đầu tiên được dùng để tính chỉ số này.

GE bước vào một thời kỳ đầy rẫy khó khăn, với những bất ổn nội bộ, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, giá trị vốn hóa thị trường sụt giảm thê thảm, và những thương vụ đầu tư sai lầm.

Vị thế ngày nay: Doanh thu năm 2008 của GE là 13 tỷ USD, tuy nhiên lợi nhuận giảm 18%. Lợi nhuận từ bộ phận tiêu dùng và công nghiệp giảm 65% và lợi nhuận từ bộ phận GE Capital hạ gần 30%. Trong khi lĩnh vực năng lượng của GE tăng trưởng nhẹ, triển vọng của công ty năm 2009 vẫn ảm đạm.

Tên công ty: General Motors

Ngành kinh doanh: ô tô

Thời kỳ sáng lập: khủng hoảng năm 1907

General Motors đã là hãng sản xuất ô tô lớn thứ nhì thế giới, sau Toyota theo xếp hạng doanh số toàn cầu năm 2008. GM đã là hãng có doanh số ô tô hàng đầu trong 77 năm liên tục từ năm 1931 đến 2007. Hãng này sản xuất xe hơi và xe tải tại 34 quốc gia. GM sử dụng 244.500 nhân công trên toàn thế giới, bán và cung cấp xe dịch vụ ở 140 quốc gia. Năm 2008, 8,35 triệu chiếc xe hơi và xe tải của GM đã được bán ra trên toàn cầu dưới các thương hiệu Buick, Cadillac, Chevrolet, GMC, Opel, Vauxhall, Holden và Wuling.

Cuối năm 2008, GM cùng với Chrysler đã nhận được khoản vay của chính quyền Hoa Kỳ, Canada, và Ontario để tránh phá sản do suy thoái kinh tế cuối thập niên 2000, khủng hoảng giá dầu mỏ cuối thập niên 2000, quản lý tồi và cạnh tranh khốc liệt.

Ngày 20 tháng 2 năm 2009, bộ phận Saab của GM đã đệ đơn xin tái tổ chức trong một phiên toà ở Thuỵ Điển sau khi bị từ chối các khoản vay từ chính phủ Thụy Điển.

General Motors (GM) đã chính thức nộp đơn xin bảo hộ phá sản lên tòa án ở khu Hạ Manhattan,thành phố New York vào đầu giờ sáng ngày 1 tháng 6 giờ địa phương

Theo nội dung đơn, GM có tài sản 82,3 tỷ USD và gánh khoản nợ 172,8 tỷ USD. Với số tài sản này, theo danh sách mà tạp chí Fortune của Mỹ liệt kê, GM đã ghi danh vào lịch sử với vụ phá sản lớn nhất từng có của một doanh nghiệp sản xuất công nghiệp tại Mỹ, đồng thời là vụ phá sản lớn thứ tư trong lịch sử doanh nghiệp nói chung của nước này sau các vụ phá sản của các công ty Lehman Brothers Holdings Inc., Washington Mutual và WorldCom Inc.

Chủ nợ lớn nhất của General Motors là Công ty Wilmington Trust, đại diện cho một nhóm trái chủ nắm giữ 22,8 tỷ USD trái phiếu doanh nghiệp do GM phát hành, kế tiếp là Nghiệp đoàn Công nhân ôtô Mỹ (UAW), đại diện của các công nhân làm việc cho GM, đối tượng mà GM còn chịu các nghĩa vụ nợ với tổng trị giá 20,6 tỷ USD. Nhân vật chính thúc đẩy GM tới lựa chọn phá sản là Tổng thống Mỹ Barack Obama, ông tin rằng, việc quốc hữu hóa tạm thời hãng xe từng là biểu tượng của chủ nghĩa tư bản Mỹ sẽ giúp cứu được hãng xe này khỏi những kết cục tồi tệ nhất.

Chính phủ Hoa Kỳ sẽ rót thêm cho GM 30 tỷ USD, ngoài khoản gần 20 tỷ USD đã bơm từ trước, và giành lấy 60% cổ phần của hãng xe này. Đây được xem là vụ can thiệp lớn bất thường của Chính phủ Mỹ vào ngành công nghiệp nước này. Chính phủ Canada sẽ nắm giữ 12% cổ phần trong GM mới, UAW nắm 17,5%, còn các trái chủ của GM nhận được 10%.

Tên công ty: FedEx

Ngành kinh doanh: Vận tải chuyển phát nhanh

Thời kỳ sáng lập: khủng hoảng dầu mỏ năm 1973

Doanh nhân Frederick W. Smith nhận ra một vấn đề hết sức quan trọng trong kinh doanh: những tài liệu quan trọng cần đến được địa điểm cần thiết trong thời gian 1 đến 2 ngày.

Ông lập ra công ty có tên Federal Express vào tháng 6/1971 và bắt đầu hoạt động năm 1973 tại sân bay quốc tế Memphis. Lần chuyển hàng đầu tiên được tiến hành tháng 4/1973, FedEx chuyển 186 gói hàng đến 25 thành phố.

Tuy nhiên, việc phát triển trên thị trường quốc tế không phải điều đơn giản, trong vài tháng, một số nước Arập đã cấm xuất dầu mỏ sang Mỹ. Tin này có thể không tốt lành đối với những công ty vận chuyển phụ thuộc vào dầu, Federal Express vẫn tồn tại và có lãi trong khoảng thời gian tháng 7/1975 khi giá dầu trở lại tình trạng ổn định.

Vị thế ngày nay: Năm 2008 là năm đầu tiên công ty gặp khó khăn, nửa đầu năm giá dầu tăng quá cao, lợi nhuận giảm. Sau đó, dù giá dầu hạ nhưng kinh tế đi xuống, nhu cầu vận chuyển hàng giảm, doanh thu giảm. Năm 2009, công ty dự báo sẽ là năm khó khăn nhất trong lịch sử 35 năm hoạt động.

Theo CNN